Μέρες Πομπηίας

Toυ Δημητρη Παξινου*
Παραμονή της καταστροφής της Πομπηίας και ενώ ο Βεζούβιος έβραζε και ξέβραζε, οι κάτοικοι της χώρας τραγουδούσαν, οργίαζαν, μέχρις ότου σκεπάστηκαν όλοι και όλα από τόνους λάβας. Και τότε ηρέμησαν και ησύχασαν τα πάντα. Πέρασαν χρόνια πολλά, που η μια κυβέρνηση παρέδιδε στην άλλη καμένη γη, που η μια κατηγορούσε την άλλη για λογιστικές και άλλες αλχημείες, για σκάνδαλα, διαπλοκή, σήψη, διαφθορά και πάει λέγοντας. Για κλέφτες και απατεώνες ακούγαμε, γενικά και ειδικά, αλλά ουδένα να καταδικάζεται, ή έστω, να οδηγείται στο εδώλιο του κατηγορουμένου.
Και η ζωή συνεχιζόταν με ρόλους εναλλασσόμενους, κυριαρχικούς, αυταρχικούς, αλαζονικούς, στις όλο και περισσότερο διευρυμένες θέσεις εξουσίας. Το Δημόσιο, οι ΟΤΑ κ. λπ. δημιουργούσαν κάθε είδους νομικά πρόσωπα για την τακτοποίηση των εκάστοτε «δικών μας παιδιών» και στην κάθε ατασθαλία η Βουλή προεκλογικά έδινε άφεση αμαρτιών. Επιτροπές χωρίς αντικείμενο δημιουργούντο για να ενισχύσουν όλο και περισσότερο το εισόδημα των συνεχώς παραπονουμένων πολιτών, οι οποίοι τόσα πολλά πρόσφεραν στους αχάριστους που τους ανέδειξαν σε βουλευτές, νομάρχες, δημάρχους κ. λπ. Επιδόματα εφευρίσκονταν για να επεκταθούν στη συνέχεια με δικαστικές αποφάσεις σε όλες τις κατηγορίες εργαζομένων. Και όλοι έμεναν ευχαριστημένοι ή μάλλον παραπονούμενοι, αφού ο διπλανός μας εισέπραττε περισσότερα, χωρίς να δουλεύει, μέσω των κοινοτικών κονδυλίων, μέσω αργομισθιών κ. λπ.
Φαίνονταν να είμαστε σε μια συνεχή άνοιξη και αμέριμνοι διασκεδάζαμε, γλεντούσαμε, σκορπάγαμε το χρήμα, που έρεε άφθονο, χωρίς τελειωμό. Οι τράπεζες διαλαλούσαν το εμπόρευμά τους. Διακοποδάνεια, εορτοδάνεια, μέχρι και δάνεια για να παίξουμε στο Χρηματιστήριο, να τζογάρουμε, να βγάλουμε ακόμη περισσότερα, ν' αλλάξουμε την παλιά μας Mercedes (3 χρόνια την έχουμε) και να κατασκευάσουμε άλλον έναν όροφο στο καινούργιο εξοχικό μας, γιατί βρήκαμε τρόπο να λαδώσουμε, να μην πάρουμε και κάτι για τα παιδιά που μπήκαν στα δεκαοχτώ;
Κι ύστερα ήρθε χειμώνας. Και όλα άρχισαν ν' αλλάζουν και να αναρωτιόμαστε πώς φθάσαμε ώς εδώ και ν' αναζητούμε τους υπαίτιους. Οι υπαίτιοι όμως ήταν πολλοί και βρίσκονται ανάμεσά μας. Ολοι μαζί ανακυκλώναμε αυτό το φαύλο σύστημα, χωρίς να βλέπουμε το κακό που ερχόταν. Κι αυτοί που το αποτολμούσαν, θεωρούνταν γραφικοί, υπερβολικοί, κινδυνολόγοι. Και γιατί όχι λαϊκιστές, αφού ο χαρακτηρισμός χρησιμοποιείται κατά βούληση και είναι εύηχος; Αλλωστε αυτές οι απόψεις σκίαζαν και ασχήμαιναν την ειδυλλιακή εικόνα και τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργούσαμε, επιτυχώς, τόσα χρόνια. Και όλοι θαυμάζουν εμάς, και εμείς τους εαυτούς μας.
Θα αργήσει πολύ να συνειδητοποιήσουμε πού βρισκόμαστε και πώς φθάσαμε. Θέλει αυτοσυνειδησία και γενναιότητα ν' αναζητήσουμε και τους εαυτούς μας μεταξύ των υπαιτίων. Εικόνα σου είμαι λαέ μου και σου μοιάζω ή οίοι οι αρχόμενοι, οίοι και οι άρχοντες. Θα περάσει χρόνος πολύς, γιατί ουδείς αναλαμβάνει την ευθύνη.
Γιατί εγώ και όχι εσύ, είναι κάτι που βλέπουμε καθημερινά να εκτοξεύεται από τις οθόνες της τηλεόρασης. Ούτε μια λέξη συγγνώμης από κανένα και για τίποτα. Μήπως τελικά φταίνε οι ξένοι που κερδοσκοπούν και που εχθρεύονται μια νοικοκυρεμένη χώρα, η οποία αξιοκρατικά και αξιόπιστα, όλα αυτά τα χρόνια βάζει τα θεμέλια μιας ευνομούμενης χώρας; Πολύ φοβάμαι ότι δύσκολα πλέον μπορούμε να αποδεχθούμε και να εμπεδώσουμε όλα αυτά που συμβαίνουν. Και έρχονται πλέον ως ένα φυσιολογικό προϊόν της μέχρι τώρα πολιτικής που έγινε στάση ζωής και μας εκτροχίασε ως χώρα. Αν δεν μπορέσουμε να το αντιληφθούμε τότε έρχεται η βαρυχειμωνιά, με την άνοιξη να έχει μπει στο χρονοντούλαπο για τόσα χρόνια, όσα είναι απαραίτητα για την αλλαγή νοοτροπίας.
* Ο κ. Δημήτρης Παξινός είναι πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ