Το παιχνίδι με τη φωτιά των Τούρκων στρατηγών

Του Ιωαννη Ν. Γρηγοριαδη*, www.kathimerini.gr
Δεν έχουν τελειωμό τα σχέδια πραξικοπήματος τα οποία φέρονται ότι εξυφάνθηκαν στους κόλπους του τουρκικού στρατού από το 2002 και την άνοδο στην εξουσία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Αναπτύξεως (ΑΚΡ).
Η πρόσφατη αποκάλυψη ενός νέου σχεδίου πραξικοπήματος με την κωδική ονομασία «Balyoz», από την εφημερίδα «Ταράφ», δικαιολογημένα προσέλκυσε το ενδιαφέρον της τουρκικής κοινής γνώμης. Για πολλοστή φορά η συγκεκριμένη εφημερίδα δημοσίευσε πληροφορίες για προβοκατόρικες στρατιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες θα αποσκοπούσαν στην αποσταθεροποίηση της Τουρκίας και θα διευκόλυναν τη διενέργεια πραξικοπήματος.
Πτυχές του συγκεκριμένου σχεδίου αναφέρονταν και στην Ελλάδα. Οι επίδοξοι πραξικοπηματίες θα επωφελούντο από τις τακτικές ελληνοτουρκικές αερομαχίες στο Αιγαίο, για να προκαλέσουν την κατάρριψη τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους από ελληνικό. Αν αυτό δεν γινόταν δυνατό, προβλεπόταν ακόμη και η κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους από τουρκικά πυρά με σκοπό αυτή να αποδοθεί στην ελληνική πλευρά. Προφανής σκοπός τους να προκαλέσουν κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ή και θερμό επεισόδιο, να κατηγορήσουν την κυβέρνηση Ερντογάν για μειοδοσία έναντι της Ελλάδος και να στρέψουν την τουρκική κοινή γνώμη εναντίον της.
Με ανακοίνωσή της, η ηγεσία των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων δεν χαρακτήρισε τα έγγραφα πλαστά ή κατασκευασμένα, όπως είχε γίνει με άλλα σχέδια κατά το παρελθόν, αλλά τα ονόμασε «ασκήσεις επί χάρτου». Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε μερικούς μήνες που δημοσιεύεται σχέδιο πραξικοπήματος στο οποίο εμπλέκεται η Ελλάς ή η ελληνική μειονότητα της Τουρκίας. Στο σχέδιο με την κωδική ονομασία «Kafes» περιλαμβανόταν η τρομοκράτηση των μειονοτήτων της Τουρκίας και η διενέργεια δολοφονικών επιθέσεων εναντίον ηγετικών φυσιογνωμιών τους (συμπεριλαμβανομένου και του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου).
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Το ανησυχητικό από τα δύο αυτά σχέδια, είτε αυτά θεωρηθούν γνήσια είτε απλώς «ασκήσεις επί χάρτου», είναι ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο, αλλά και το καθεστώς της ελληνικής μειονότητος της Τουρκίας, αποτελούν ένα από τα πιθανά πεδία αντιπαραθέσεως μεταξύ τμήματος του στρατογραφειοκρατικού κατεστημένου και της κυβερνήσεως Ερντογάν. Ιδίως η ελληνοτουρκική διένεξη στο Αιγαίο αποτελεί προνομιακό πεδίο για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, λόγω του ότι η εκεί διαμάχη συντηρείται και ελέγχεται από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, μέσω των παραβιάσεων του ελληνικού εναερίου χώρου, των παραβάσεων του FIR Αθηνών, των υπερπτήσεων σε ελληνικά νησιά και βραχονησίδες.
Η χρήση ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής στην εσωτερική πολιτική διαμάχη αποτελεί παιχνίδι με την φωτιά, το οποίο φαίνεται ότι κάποιοι στην Αγκυρα θα ήταν διατεθειμένοι να παίξουν. Αν όντως υπάρχουν Τούρκοι στρατηγοί οι οποίοι δεν φείδονται ζωών Τούρκων πιλότων, προκειμένου να υπονομεύσουν την κυβέρνηση Ερντογάν, μπορεί να σκεφθεί κανείς πόσο θα φεισθούν των ζωών των Ελλήνων πιλότων, στρατιωτών ή πολιτών.
Τα παραπάνω καθιστούν όσο ποτέ επίκαιρη και αναγκαία την εντατικοποίηση των ελληνοτουρκικών διαπραγματεύσεων, οι οποίες θα προετοιμάσουν τη δικαστική επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο. Η παράταση του στάτους κβο δεν εξυπηρετεί κανέναν και εγκυμονεί παντοειδείς κινδύνους. Η κυβέρνηση Ερντογάν πρέπει να το γνωρίζει πλέον καλύτερα από όλους.
* Ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ.