Δέκα αλήθειες για το αγροτικό ζήτημα της χώρας,

Toυ Γιάννη Κολλάτου , www. TO BHMA ON LINE
Το 2003 ψηφίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ενωση η νέα κοινή Αγροτική Πολιτική. Δυστυχώς η χώρα μας δεν ήταν έτοιμη να την εφαρμόσει και σε συνδυασμό με την κατάρρευση των συνεταιρισμών και των τιμών των αγροτικών προϊόντων φτάσαμε στο σημερινό αδιέξοδο.
Αλήθεια πρώτη: Με την ψήφιση της νέας ΚΑΠ τον Ιούνιο του 2003 και ενώ προεδρεύουσα χώρα της ΕΕ ήταν η Ελλάδα και κάτω από τις πιέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου αποσυνδέθηκε η παραγωγή από την επιδότηση. Η χώρα ήταν ανέτοιμη να προσαρμόσει την παραγωγική της βάση στα νέα δεδομένα, ενώ δεν πέτυχε παρά μόνο μια μικρή αύξηση της ποσόστωσης στο γάλα ως αντάλλαγμα για την ψήφιση της ΚΑΠ. Αντίθετα τα μεσογειακά προϊόντα δεν συμπεριελήφθησαν στο πακέτο διαπραγμάτευσης της νέας ΚΑΠ και παραπέμφθηκαν για την επόμενη χρονιά... Αλήθεια δεύτερη: Τον Απρίλιο του 2004 ψηφίστηκε η Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ) των μεσογειακών προϊόντων με δυσμενείς κανονισμούς για καπνό, λάδι και βαμβάκι, με αποτέλεσμα να αποσυνδεθεί το 50% της επιδότησης από τον καπνό, μετά το 2009... Αυτές οι δύο πράξεις στο δράμα των ελλήνων αγροτών σε συνδυασμό με κανονισμούς όπως η δυναμική διαφοροποίηση (παρακράτηση των επιδοτήσεων που βαίνει αυξανόμενη χρόνο με τον χρόνο) είχαν ως αποτέλεσμα να χάνουν περί το 30% του εισοδήματός τους οι αγρότες με βάση τα στοιχεία της Εurostat από τη στιγμή της εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, το 2005. Από τα 90 εκκοκκιστήρια που λειτουργούσαν στη χώρα απέμειναν 20 και αυτά με ελλειμματικούς ισολογισμούς, ενώ η καπνοκαλλιέργεια σχεδόν εξαφανίστηκε. Αποτέλεσμα αυτού η συνεταιριστική ΣΕΚΑΠ να κάνει εισαγωγή καπνών από χώρες του τρίτου κόσμου.

Αλήθεια τρίτη: Με την ψήφιση της νέας ΚΟΑ ζάχαρης συρρικνώθηκε η τευτλοκαλλιέργεια, έκλεισαν δύο εργοστάσια σε Λάρισα και Ξάνθη και φτάσαμε στο σημείο να υπογράφονται συμβόλαια με βούλγαρους καλλιεργητές για τη στήριξη των τριών εργοστασίων που απέμειναν. Το τελευταίο διάστημα η τιμή της ζάχαρης έχει εκτοξευθεί και η τευτλοκαλλιέργεια ήταν ίσως η μοναδική την περσινή περίοδο που άφησε κέρδος στους αγρότες.

Αλήθεια τέταρτη: Η ψαλίδα από το χωράφι στο ράφι εκτοξεύθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 και μετά, όταν οι συνεταιρισμοί υπερχρεωμένοι άρχισαν να ξεπουλούν ένα ένα τα σουπερμάρκετ που είχαν στη διάθεσή τους. Σήμερα το σύνολο των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών της χώρας έχουν ελλειμματικούς ισολογισμούς.

Αλήθεια πέμπτη: Η Ελλάδα μαζί με την Πορτογαλία είναι οι χώρες στην Ευρώπη των 15 που είναι οι πιο εξαρτημένες από τις επιδοτήσεις των Βρυξελλών. Ο εθνικός προϋπολογισμός συμμετέχει σε ποσοστό μόλις 18% στη διαμόρφωση του αγροτικού εισοδήματος (λιγότερο από τον ΦΠΑ που είναι στο 19%) με τη μορφή διευκολύνσεων στον αγροτικό τομέα (επιστροφή ΦΠΑ, αγροτικό πετρέλαιο κ.λπ.), ενώ η εμπορική τιμή των προϊόντων δεν καλύπτει πάνω από το 1/3 του εισοδήματος. Αντίθετα στη Γαλλία οι έμμεσες εθνικές ενισχύσεις με τη μορφή ακόμη και εξαγωγικών επιδοτήσεων υπερβαίνουν το 50% του αγροτικού εισοδήματος, στη Γερμανία το 60% και στις Σκανδιναβικές χώρες το 80%... Με τη νέα ΚΑΠ να οδηγείται σε δραματική συρρίκνωση από το 2013, αναρωτιέται κανείς πώς θα παραμείνει ανταγωνιστικός ο αγροτικός τομέας της χώρας... Αλήθεια έκτη: Η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα στην Ευρώπη των 27 στον τομέα της αγροτικής έρευνας από πλευράς κονδυλίων ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ελλάδα αποτελεί θέση πολιτικής αποστρατείας, παρά το γεγονός ότι ως χώρα η μόνη σοβαρή βιομηχανία που μας απέμεινε είναι αυτή των Τροφίμων, όταν σε άλλες χώρες όπως στην Κύπρο ή την Ισπανία έχει ενισχυμένο ρόλο και περιλαμβάνει και τον τομέα του περιβάλλοντος...

Αλήθεια έβδομη: Η χώρα μας είναι η τελευταία στα κριτήρια της Λισαβόνας σε σχέση με τη λειτουργία του ανταγωνισμού. Τα αρμόδια κοινοτικά όργανα επισημαίνουν πως στην Ελλάδα ο ανταγωνισμός είναι εξαίρεση και τα καρτέλ και τα ολιγοπώλια ο κανόνας.

Αλήθεια όγδοη: Ο ενεργός πληθυσμός της χώρας που απασχολείται με τον πρωτογενή τομέα αποτελεί το 12%, ωστόσο συμμετέχει στη διαμόρφωση του ΑΕΠ με μόλις 2,9% εκ των οποίων ένα μεγάλο μέρος είναι οι κοινοτικές ενισχύσεις (περίπου 1% του ΑΕΠ). Το 80% των κοινοτικών ενισχύσεων το καρπούται το 20% του αγροτικού πληθυσμού. Πρωταθλητές των επιδοτήσεων σύμφωνα με τα αναρτημένα στην ιστοσελίδα του ΟΠΕΚΕΠΕ στοιχεία η Μονή Μεγίστης Λαύρας και η Μονή Βατοπαιδίου με 1,2 εκατ. και 800.000 ευρώ αντίστοιχα.

Αλήθεια ένατη: Ο ΕΛΓΑ είναι υπερχρεωμένος κοντά στα 3,5 δισ. ευρώ, αφού την τελευταία πενταετία χρησιμοποιήθηκε κυρίως ως εργαλείο όχι μόνον αποζημιώσεων αλλά και εθνικών ενισχύσεων. Η αναμόρφωσή του που εξαγγέλλει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, περιλαμβάνει αύξηση των εισφορών (παρακρατήσεις στα προϊόντα) από το 3% στο 5% ή 6% ή και 7%. Ταυτόχρονα αυξάνονται και οι ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΓΑ κατά 70 ευρώ τον μήνα. Ετσι ένας αγρότης βλέπει τη μητέρα του να παίρνει αύξηση κατά 30 ευρώ τον μήνα στη σύνταξή της αλλά ο ίδιος πληρώνει 70 ευρώ περισσότερα.

Αλήθεια δέκατη: Το σύνολο των αγροτικών προϊόντων που είναι επιδοτούμενα πωλούνται τα τελευταία δύο χρόνια με τιμές κάτω από το κόστος παραγωγής και οι επιδοτήσεις πολλές φορές δεν το ισοσκελίζουν. Αντίθετα τα μη επιδοτούμενα προϊόντα (π.χ. οπωρολαχανικά) έχουν τιμές που αφήνουν κέρδος... Οι κτηνοτρόφοι της χώρας αλλά και οι αγρότες είναι οι πλέον χρεωμένοι στις τράπεζες στην Ευρώπη των 15, ενώ ένα 40% του αγροτικού πληθυσμού έχει υποθηκευμένα τα περιουσιακά του στοιχεία...

Ο κ. Ιωάννης Κολλάτος είναι μηχανολόγος με μεταπτυχιακό στη Βιοτεχνολογία.