Η πρώτη «ρωγμή» στις σχέσεις Ομπάμα-Ευρώπης

Εκπληξη και δυσφορία προκάλεσε στις Βρυξέλλες και προσωπικά στον Χοσέ Θαπατέρο, ο οποίος προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το τρέχον εξάμηνο, η ακύρωση της επίσκεψης του Μπαράκ Ομπάμα στη Μαδρίτη.

"Η" 3/2

Του Γιώργου Παυλόπουλου
Εντονη δυσφορία επικρατεί στις Βρυξέλλες και τη Μαδρίτη για την απόφαση του Μπ. Ομπάμα να μην επισκεφθεί την Ισπανία τον ερχόμενο Μάιο, με την ευκαιρία της καθιερωμένης συνόδου Ε.Ε.-ΗΠΑ. Μάλιστα, κοινοτικές πηγές έλεγαν χθες ότι η σύνοδος δεν θα πραγματοποιηθεί στην περίπτωση που ο Αμερικανός πρόεδρος δεν παραβρεθεί σε αυτήν.

«Εάν δεν υπάρξει Ομπάμα, δεν θα υπάρξει και σύνοδος», φέρεται να δήλωσε χαρακτηριστικά ένας διπλωμάτης στο πρακτορείο Reuters, καθιστώντας πλέον ορατό το ενδεχόμενο να προκληθεί ένα μίνι διπλωματικό επεισόδιο ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού - το πρώτο με τον Ομπάμα στην ηγεσία των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, η επίσκεψη αυτή δεν είχε ποτέ περιληφθεί επισήμως στο πρόγραμμα του Ομπάμα και, κατά συνέπεια, δεν υφίσταται θέμα ακύρωσής της. Ο πρόεδρος «κατά τον πρώτο χρόνο της θητείας του, έχει ταξιδέψει στην Ευρώπη πιο συχνά από οποιονδήποτε προκάτοχό του στο παρελθόν, ενώ ανυπομονεί να συνεχίσει τη συνεργασία του με τους Ευρωπαίους συμμάχους σε διμερές επίπεδο, αλλά και απευθείας με την Ε.Ε.», έσπευσε να δηλώσει ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Γκρόρντον, ο οποίος χειρίζεται τα ευρωπαϊκά θέματα, σε μια προσπάθεια να εκτονώσει την κρίση.
Εξι επισκέψεις
Την ίδια στιγμή, άλλοι αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον υπενθύμιζαν ότι ο Ομπάμα έχει πραγματοποιήσει έξι επισκέψεις στην Ευρώπη, ενώ έχει ήδη συναντηθεί δύο φορές με τον Θαπατέρο. Άφηναν δε να εννοηθεί ότι, ειδικά μετά την ήττα στη Μασαχουσέτη και την απώλεια της πολύτιμης 60ής έδρας των Δημοκρατικών στη Γερουσία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι αναγκασμένος να επικεντρώσει τις προσπάθειές του στο εσωτερικό - κάτι που, άλλωστε, διεφάνη ξεκάθαρα κατά την πρόσφατη ομιλία του προς το έθνος.
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι έχουν διαφορετική άποψη για το θέμα, ενώ η ακύρωση της επίσκεψης Ομπάμα έδειξε να τους βρίσκει απροετοίμαστους. Ιδιαίτερα ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Θαπατέρο -ο οποίος, ως προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ετοιμάζεται να μεταβεί αύριο στις ΗΠΑ- εμφανίζεται να είναι «οργισμένος».
«Ο Ομπάμα γυρνά την πλάτη στην Ευρώπη», ήταν ο τίτλος του σχετικού ρεπορτάζ της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας El Pais, ο οποίος αποτυπώνει το κλίμα απογοήτευσης και εκνευρισμού που επικρατεί στην ισπανική πρωτεύουσα. Προχωρώντας ακόμη περισσότερο, διπλωμάτες της Ε.Ε. σημείωναν ότι ο Ομπάμα ίσως να έχει απογοητευτεί από τις μέχρι σήμερα συναντήσεις του με την κοινοτική ηγεσία. «Συχνά, μοιάζει να ενδιαφέρεται λιγότερο για την Ευρώπη από ό,τι η Ευρώπη για τις ΗΠΑ», σημείωσε ένας από αυτούς.
Ομαλά...
Από την πλευρά της, η Νικόλ Μπακαράν, στέλεχος του Ινστιτούτου Πολιτικών Μελετών, είπε: «(Η κίνηση αυτή) είναι ασυνήθιστη και οι Ευρωπαίοι θα αισθανθούν προσβεβλημένοι». Για να προσθέσει, όμως, αποδραματοποιώντας την κατάσταση: «Για τον Ομπάμα, η σχέση με την Ευρώπη δεν έχει την αίσθηση του επείγοντος.
Η Ευρώπη λειτουργεί ομαλά. Το να την ευχαριστήσει δεν είναι προτεραιότητά του». Όμως, όπως σημείωνε πρόσφατα και η γαλλική «le Monde», μια μικρή ρωγμή φαίνεται πως έχει ήδη δημιουργηθεί -ακόμη και στις σχέσεις του Ομπάμα με τον ένθερμο υποστηρικτή του Ν. Σαρκοζί.