Οι κατάσκοποι της διπλανής πόρτας

International Herald Tribune
Ενα δίκτυο Ρώσων πρακτόρων οι οποίοι συμπεριφέρονται και ακούγονται σαν συνηθισμένοι Αμερικανοί πολίτες! Κατάσκοποι των προαστίων, με εντολές να διεισδύσουν στα «κέντρα αποφάσεων» των ΗΠΑ και να δίνουν αναφορά στη Μόσχα! Επέστρεψε, λοιπόν, ο Ψυχρός Πόλεμος; Οχι. Δεν είναι έτσι ακριβώς. Για τις μυστικές υπηρεσίες σε αμφότερες τις πλευρές –το FBI και τη διάδοχο της KGB, SVR (τη ρωσική μυστική υπηρεσία αρμόδια για τις δραστηριότητες εξωτερικού) – δεν τελείωσε ποτέ.
Οι Ρώσοι λατρεύουν τις αποστολές «παρανόμων» - κατασκόπων οι οποίοι συνήθως υιοθετούν ταυτότητες πραγματικών Αμερικανών, σε αντίθεση με την ψυχροπολεμική παράδοση που τους θέλει να εμφανίζονται ως διπλωμάτες. Κι εφ’ όσον οι παράνομοι δρουν ως η οικογένεια της διπλανής πόρτας, ολοκληρωμένης, μαθημένης στα μπάρμπεκιου της πίσω αυλής και στα καπρίτσια της αμερικανικής εφηβείας, είναι αδύνατον να εντοπιστούν. Εκτός εάν, όπως έκαναν προ ημερών μερικοί από τους 11 συλληφθέντες κατασκόπους, επικοινωνήσουν με Ρώσους αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών στην αποστολή του ΟΗΕ ή στο προξενείο του Μανχάταν. Τότε, οι πράκτορες της υπηρεσίας αντικατασκοπείας του FBI, οι οποίοι πάντοτε επαγρυπνούν με το βλέμμα καρφωμένο στους Ρώσους, μπορεί να τους ξετρυπώσουν.
Αυτό που είναι καινούργιο σχετικά με το δίκτυο των παρανόμων, οι οποίοι αποκαλύφθηκαν από το FBI αυτήν την εβδομάδα, είναι οι υψηλής τεχνολογίας μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν για να επικοινωνήσουν με το Γιασένοβο, το άκρως απόρρητο αρχηγείο της SVR, στην περιφέρεια της Μόσχας. Οι θάνατοι παλαιού τύπου κατασκόπων οι οποίοι άφηναν κρυμμένα έγγραφα μέσα σε αποχετεύσεις ή κάτω από γέφυρες, όπως έκαναν οι Αμερικανοί Ολντριχ Εϊμς και Ρόμπερτ Χάνσεν για τους Σοβιετικούς εργοδότες τους, έχουν παρέλθει. Οι σημερινοί παράνομοι χρησιμοποίησαν φορητούς υπολογιστές και έστησαν ιδιωτικά ασύρματα δίκτυα επικοινωνίας με Ρώσους αξιωματούχους, εγκατεστημένους σε κάποιο φορτηγό κοντά σ’ ένα καφεπωλείο της Ογδοης Λεωφόρου ή σ’ ένα εστιατόριο της Ουάσιγκτον.
Χρησιμοποίησαν επίσης στεγανογραφία, την τεχνική χρήσης άκρως απόρρητου λογισμικού για να περάσουν κωδικοποιημένα μηνύματα σε εικόνες συνηθισμένων ιστοσελίδων. Τα μηνύματα μπορούσαν να διαβαστούν μόνο από τους ειδικούς της SVR, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν το ίδιο λογισμικό.
Ολα αυτά ήταν μια πολυδάπανη επιχείρηση για τους Ρώσους, οι οποίοι έπρεπε να εκπαιδεύσουν και να υποστηρίξουν τους δικούς τους στις ΗΠΑ, αλλά και για το FBI, που επιχειρούσε χρόνια να τους εντοπίσει. Ποιο το όφελος; Κανένας από τους παρανόμους δεν κατηγορήθηκε για κατασκοπεία, κάτι που σημαίνει ότι κανένας τους δεν συνελήφθη να δέχεται έγγραφα από κυβερνητικούς αξιωματούχους. Αντίθετα, κατηγορήθηκαν ότι απέτυχαν να καταγραφούν ως ξένοι πράκτορες – και για ξέπλυμα χρήματος.
Και πόσα ακριβώς μυστικά του Λευκού Οίκου, του Πενταγώνου ή της CIA θα μπορούσε να μάθει ένας Ρώσος κατάσκοπος κάτοικος του Γιόνκερς ή του Νιου Τζέρσεϊ; Τα πράγματα δείχνουν ότι η SVR δεν είδε, με τη σειρά της, τις επενδύσεις της να καρποφορούν. Οι θεωρίες συνωμοσίας ήδη εγείρουν το ερώτημα γιατί οι συλλήψεις έγιναν μόλις λίγες ημέρες μετά τη φιλική συνάντηση κορυφής, μετά χάμπουργκερ, των κ. Ομπάμα και Μεντβέντεφ. Μήπως ο Λευκός Οίκος έστελνε ένα μήνυμα ή μήπως το FBI προσπαθούσε να χρυσώσει το χάπι; Πιθανόν, δεν συνέβη τίποτε από τα δύο. Το FBI δεν κατάφερε να αποδείξει την αξία μιας πολύχρονης σκληρής εργασίας· το ίδιο και η SVR. Οι ψυχροί πόλεμοι πάνε κι έρχονται, αλλά οι Ρώσοι κατάσκοποι μένουν για πάντα.