Ίσως να φταίει το γεγονός πως μεγάλωσα τη δεκαετία του ‘80, μπασκετικά γαλουχημένος με το χρυσό του Ευρωμπάσκετ του ‘87, με τον Γκάλη να σκοράρει σε πρώτο πλάνο και τον Ολύμπιο, τον πελαργό, να εμφανίζεται στους υπότιτλους μετρώντας τους πόντους του Έλληνα άσου και τα φάουλ των αντιπάλων. Όποτε, λοιπόν, ξεκινούν μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις, το πρώτο πράγμα που κοιτάζω είναι οι μασκότ.Αυτές οι παιχνιδιάρικες, καρτουνίστικες φιγούρες που συνομιλούν απευθείας με το συλλογικό αθλητικό ασυνείδητο, αντανακλώντας κρυφά εθνικά χαρακτηριστικά, πόθους διάκρισης, αυτογνωσιακές εξεικονίσεις και αναπαραστάσεις της εθνικής σωματοεικόνας της εκάστοτε διοργανώτριας χώρας.
Ίσως γι’ αυτό και τώρα που ξεκίνησε το Μουντομπάσκετ της Τουρκίας, το πρώτο πράγμα που τράβηξε την προσοχή μου ήτανε ο Bascat. Αυτό το αρχικώς απροσδιορίστου συνομοταξίας παράξενο ζωάκι, με το φεγγαρόσχημο κεφάλι και τα διαφορετικού χρώματος μάτια, που όταν το πρωτοαντίκρισα, μου ενέβαλλε περίεργες και ανησυχαστικές σκέψεις. Κάτι το ημισελινοειδές κρανίο του, κάτι το γκριζόασπρο χρώμα του, κάτι το ένα βαθυγάλαζο μάτι του, κάτι το γεγονός πως από το δημοτικό μας μάθανε να μιλάμε για των εξ’ ανατολών κίνδυνο, άρχισαν να ξυπνούν μέσα μου εθνικοί φόβοι και συνδηλούμενα αμυντικής εγρήγορσης.
Βρε μήπως και είναι λύκος και μάλιστα γκρίζος; Μήπως οι γείτονές μας διάλεξαν για μασκότ του Μουντομπάσκετ που διοργανώνουν, αυτό το χαρακτηριστικό, ζωόμορφο σύμβολο του εθνικισμού; Μήπως, κατ’ αναλογία των βιβλικών ‘λύκων με προβιά αμνών’, οι Γκρίζοι Λύκοι της Ανατολίας περιενδύθησαν την αθώα προβιά της αθλητικής μασκότ και εκμεταλλεύονται την παγκόσμια προβολή του αθλητικού αυτού γεγονότος για να στείλουν τα συγκεκαλυμμένα μηνύματά τους; Μέχρι και σε ιστορικές πηγές ανέτρεξα, για να δω μήπως ο Κεμάλ, που ανάμεσα στα άλλα ήταν γνωστός και για το βαθύ γαλάζιο βλέμμα του, είχε ιριδική ετεροχρωμία, όπως θρυλούνταν για τον δικό μας Μεγαλέξανδρο και όπως εμφανίζεται ο Μπασκάτ.
Όμως όλοι αυτοί οι φόβοι μου απέκτησαν γρήγορα και επάξια την ταμπέλα της υπερβολής, όταν με μια προσεκτικότερη ματιά στον καημενούλη τον Μπασκάτ, διαπίστωσα πως όχι μόνον δεν πρόκειται για γκρίζο λύκο, απόγονο του επιθετικού μογγολικού ανιμισμού της γείτονος, αλλά για μια παιχνιδιάρικη γατούλα Βαν.
Δεν θέλω να υποστηρίξω την άποψη πως η Τουρκία θα εμφανιστεί ποτέ ως ήρεμη γατούλα που γουργουρίζει καλοπροαίρετα στα πόδια της Ευρώπης και στην ανατολική αυλή του Αιγαίου. Τα αιλουροειδή αντανακλαστικά της τουρκικής διπλωματίας και στρατηγικής είναι πάντοτε οξυμμένα και απαιτούν ανάλογη προετοιμασία, δραστηριότητα και ετοιμότητα εκ μέρους μας. Όμως εξίσου σημαντική είναι και η άρση της αμοιβαίας καχυποψίας που ευθύνεται για εθνικές συμφύσεις και συλλογικές συσκοτίσεις.
Ο μύθος του Αισώπου για τον πελαργό και την αλεπού μας δίδαξε πλήθος μηνυμάτων πριν από χιλιάδες χρόνια. Ίσως μπορούμε να βγάλουμε και κάποιο χρήσιμο δίδαγμα από αυτή τη μικρή ιστορία του πελαργού και της γάτας. Του Ολύμπιου και του Μπασκάτ. Γιατί η προσπάθεια για την άρση της αμοιβαίας καχυποψίας πρέπει να αρχίσει από το σχολείο και τα μικρά χρόνια των παιδιών. Μόνον έτσι μπορούν να οικοδομηθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις συνεργασίας, ειρήνης, ευημερίας και ευτυχίας για τους γειτονικούς λαούς. Γιατί όπως είπε κάποτε και ένας σοφός ‘ένα παιδί με ρώτησε τί είναι η ευτυχία και εγώ του έδωσα μία μπάλα να παίξει’.
Ο Χρίστος Χ. Λιάπης είναι Ιατρός, υπ. Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου