Από την Πάργα στη Βαρκελώνη

Από την Πάργα στη Βαρκελώνη

Του Θανάση Θ. Νιάρχου

Μια νεαρή κοπελίτσα στο ασανσέρ της πολυώροφης µεγάλης οικοδοµικής εταιρείας, όταν νεαρός συνάδελφός της, όπως φαίνεται, τη ρώτησε αν πρόκειται να φύγει τελικά για διακοπές, απάντησε: «Σκέφτοµαι να σκαρφαλώσω ώς την Πάργα και µετά να κάνω και µια Βαρκελώνη». Το είπε µε το ύφος του ανθρώπου που, αν και θα φύγει καθυστερηµένα για διακοπές, ωστόσο δεν µειονεκτεί σε σχέση µ’ εκείνους που είχαν κάνει τις διακοπές τους πριν από τον Δεκαπενταύγουστο. Το είπε, επίσης, µε το ύφος του ανθρώπου που, αν και της προσφέρονταν πολλές άλλες λύσεις για διακοπές, όπως λόγου χάρη το Μαϊάµι και οι Μπαχάµες, η ίδια ωστόσο θα έκανε τη χάρη στη Βαρκελώνη να περιοριστεί σ’ αυτήν. Κι αν δεν σκαρφάλωνε τελικά στο Γκστααντ ή στο Σεν Μόριτς, θα τιµούσε µε το σκαρφάλωµά της τη γειτονική Πάργα, αφήνοντας τα διεθνή χιονοδροµικά κέντρα για ευθετότερο χρόνο.

Περιττό να σηµειώσει κανείς ότι η νεαρή κοπελίτσα του ασανσέρ θα φανταζόταν πως το φυσιολογικό και το νόµιµο θα ήταν να βρίσκεται σε παρατεταµένες διακοπές, όπως ακριβώς στις διαφηµίσεις κατάξανθες καλλονές, µε µεγάλα µαύρα γυαλιά για να µην αναγνωρίζονται και ένα ποτήρι µε σαµπάνια στο χέρι, απολαµβάνουν τον ήλιο της Μεσογείου ή άλλων πυρακτωµένων περιοχών του πλανήτη. Κι όπως ακριβώς για τις καλλονές αυτές ο ήλιος έχει προκύψει στο στερέωµα για να τις ξεροψήνει και να τις κάνει (γνώµη τους) λαχταριστές, το ίδιο και η Βαρκελώνη συστάθηκε επί του χάρτη ώστε να την επισκεφτεί, όταν βέβαια η µεγαλόθυµη διάθεσή της τής το επιτρέψει, η συµπαθής κατά τα άλλα κοπελίτσα.

Οµως κάθε έννοια µετακίνησης, σύντοµου ταξιδιού, ή υπερπόντιου διάπλου έχει καταργηθεί όταν φαντάζεσαι την περιοχή ή την πόλη του προορισµού σου να υπάρχει από τη στιγµή που την επισκέπτεσαι ο ίδιος και ότι ζει ώς τη στιγµή που την αποχαιρετάς. Κι ότι θα ξαναϋπάρξει µόνον όταν µιλήσεις γι’ αυτήν εκθέτοντας τις αναµνήσεις σου. Γι’ αυτό ακριβώς και τόσα δισεκατοµµύρια ταξίδια είναι σαν να µην υπήρξαν ποτέ καθώς κανένα εύρος και κανένας πλούτος δεν έχει προκληθεί µέσα στους ίδιους ταξιδιώτες, αφού στις αναµνήσεις τους συνήθως κρίνεται ένας τόπος από το αν εξυπηρετήθηκαν ή δεν εξυπηρετήθηκαν οι ίδιοι, ενώ παρεµπιπτόντως θα αναφερθούν σ’ ό,τι συνιστά το σπαρταριστό υπέδαφος µα και το ζωντανό παρόν του τόπου αυτού. Αλλά αν είναι για να γκρινιάξεις, δεν χρειάζεται να ταξιδέψεις. Ταξιδεύεις µε την προοπτική να αλλάξεις χάρη στα καινούργια πράγµατα που θα ζήσεις.

Δεν υπάρχει τόπος που να µην έχει την ιστορία του, το παρελθόν του, τα βάσανά του, τους ανθρώπους του. Κι αν δεν έχει µουσεία ή αρχιτεκτονικά αριστουργήµατα, θα έχει, όσο µικρός κι αν είναι, µιαν εκκλησία, µια βρύση, ένα παλαιικό δέντρο, έναν µισογκρεµισµένο µαντρότοιχο. Η θέα, όταν δεν είναι προς τα µέσα και είναι εξωτερική, γίνεται τόσο πιο αποδοτική όσο ταπεινότερο είναι το αντικείµενο που σ’ αυτό προσηλώνεται. Να λοιπόν τα αποτελέσµατα της εικόνας, της τηλεόρασης δηλαδή: να έχεις εξαντλήσει έναν τόπο πριν καν τον δεις, ώστε αν επιµένεις να τον δεις, δεν είναι για να τον γνωρίσεις, αλλά για να έχεις ικανοποιήσει ένα σύµπλεγµα διάκρισης µε το να έχεις δει ή απολαύσει όσο γίνεται περισσότερα πράγµατα.

Δεν είναι τυχαίο που οι άνθρωποι µαθαίνανε πολύ περισσότερα και, προπαντός, σέβονταν τους άλλους (δεν εννοούµε µόνο τους περιηγητές) όσο µεγαλύτερες ήταν οι δυσκολίες που είχανε προκειµένου να ταξιδέψουν. Απόδειξη οι ίδιες οι φωτογραφίες: η θέα των βασανισµένων ανθρώπων στις δοκιµαζόµενες περιοχές του πλανήτη διατηρούνταν ως κάτι εφιαλτικό για καιρό στην κοινή συνείδηση, ενώ σήµερα τα ταλαιπωρηµένα πρόσωπα των ανθρώπων στον Τύπο επισπεύδουν την ανάγκη να γυρίσει κανείς σελίδα.