Οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν ότι η Ελλάδα δέχθηκε κερδοσκοπικές επιθέσεις όχι ως μεμονωμένο «μαύρο πρόβατο», αλλά ως ο αδύνατος κρίκος της Ευρωζώνης. Η πίεση επί του ευρώ οφείλεται στη θεμελιώδη αντίφασή του. Οι μουτζαχεντίν του μονεταρισμού έβαλαν το κάρο μπροστά από το άλογο. Η νομισματική ένωση χωρίς δημοσιονομική ένωση, δηλαδή χωρίς πολιτική ένωση, είναι μετέωρη κι αυτό πληρώνεται τώρα. Από οικονομικής απόψεως, το ευρώ είναι πολύ πιο «σκληρό» από το αμερικανικό νόμισμα, επειδή η Ουάσιγκτον τυπώνει δολάρια για τις ανάγκες της. Παρ’ όλα αυτά, το ευρώ χάνει έδαφος. Η αιτία είναι πολιτική. Οι Αγορές αμφιβάλλουν για το εάν το ευρώ θα επιβιώσει ως κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και γι’ αυτό αποφεύγουν να το χρησιμοποιούν ως αποθεματικό νόμισμα.
Για να αντιμετωπίσει την κρίση του ευρώ, η Μέρκελ απαγόρευσε τον «αέρα» στη δευτερογενή αγορά κρατικών ομολόγων. Ο περιορισμός της ασυδοσίας των κερδοσκόπων είναι απολύτως σωστός, αλλά το γεγονός ότι κινήθηκε μονομερώς καταδεικνύει μία επικίνδυνη ηγεμονική νοοτροπία. Αυτό έχει σημασία, επειδή το δεύτερο γερμανικό «φάρμακο» για την προστασία του ευρώ είναι η επιβολή σιδερένιας δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ευρωζώνη.
Το μείζον πρόβλημα, όμως, δεν είναι η ασωτεία ορισμένων χωρών–μελών της. Είναι, κυρίως, η ανισομερής ανάπτυξη και η διαφορά ανταγωνιστικότητας, η οποία δημιουργεί αδύνατους κρίκους. Από την ύπαρξη του κοινού νομίσματος επωφελούνται οι πιο ανταγωνιστικές οικονομίες, με πρώτη την γερμανική. Τα πλεονάσματά της είναι ουσιαστικά τα ελλείμματα του ευρωπαϊκού Νότου, τα οποία σταδιακά μετατράπηκαν σε διογκωμένο χρέος.
Την περίοδο των «παχιών αγελάδων» οι αντιφάσεις της Ευρωζώνης επικαλύπτονταν. Η διεθνής κρίση τις έβγαλε στην επιφάνεια. Το κοινό νόμισμα εμποδίζει τις λιγότερο ανταγωνιστικές χώρες–μέλη να εξισορροπήσουν το μειονέκτημά τους. Η προωθούμενη μέθοδος του εσωτερικού αποπληθωρισμού, εκτός από κοινωνικοπολιτικά επώδυνη, έχει και αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Κάποια στιγμή, χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα αντιδράσουν εάν συνεχίσουν να χάνουν έδαφος. Η Ευρωζώνη δεν θα επιβιώσει μόνο με δρακόντιους δημοσιονομικούς ελέγχους και αυστηρές ποινές. Εχει ανάγκη από πραγματική οικονομική σύγκλιση, η οποία προϋποθέτει ένα άλμα προς τα εμπρός. Χωρίς κοινή οικονομική διακυβέρνηση, η νομισματική ένωση αναπόφευκτα θα γεννήσει διαλυτικές τάσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου