«Δυστυχώς έχουμε προ πολλού πτωχεύσει...» www.elefteria.gr

* Προς τη σωστή κατεύθυνση τα μέτρα, αλλά έπρεπε να ληφθούν προ 15ετίας. * Μάιο με Ιούνιο θα υπάρξει και νέα δόση, η ανεργία θα φτάσει στο 20%, μόνη λύση μια κυβέρνηση εκ προσωπικοτήτων

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Κυριακή, 7 Φεβρουαρίου 2010

Συνέντευξη: Μαρίνα Αποστολοπούλου «Αδιέξοδο» βλέπει το μέλλον της ελληνικής οικονομίας ο διακεκριμένος οικονομολόγος και δημοσιογράφος Κωνσταντίνος Κόλμερ, ο οποίος σε αποκλειστική συνέντευξή του στην «Ε», τονίζει ότι ως χώρα έχουμε προ πολλού πτωχεύσει. Αν και επισημαίνει ότι τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση ωστόσο παρατηρεί ότι δεν υπάρχει χρόνος και ότι αυτά θα έπρεπε να έχουν ληφθεί προ 15ετίας. Και σε κάθε περίπτωση παρατηρεί «τα μέτρα έπρεπε να τα έχουμε πάρει μόνοι μας και όχι να μας τα επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι». Εντοπίζει δε ως μέγιστο πρόβλημα το γεγονός ότι η χώρα μπαίνει σε μία περίοδο παρατεταμένης ύφεσης που θα έχει ως αποτέλεσμα το πρόβλημα από την οικονομία να μεταφερθεί στην κοινωνία. Παρουσιάζοντας με μελανά χρώματα το παρόν αλλά και το μέλλον ο διαπρεπής οικονομολόγος με την πλούσια βιβλιογραφία, θεωρεί «ανέφικτο» το έλλειμμα να μειωθεί στο 3% μέχρι το 2012 και προβλέπει ότι τον Μάιο με Ιούνιο θα υπάρξει και νέα δόση μέτρων. Ενώ εκτιμά ότι σταδιακά θα υπάρξει και αύξηση της ανεργίας που μπορεί να φθάσει και το 20%. Ο κ. Κόλμερ επισημαίνει ότι όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις ευθύνονται για την οικονομική κατάσταση της χώρας γιατί δανείστηκαν χρόνο από τις επόμενες γενιές, δεν αποκλείει να βγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη. Αφού όπως παρατηρεί αν χρειαστεί να διαχειριστεί την ελληνική οικονομία το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τότε η έξοδος από το ευρώ είναι αναπόφευκτη. Ακόμη χαρακτηρίζει ως «άλλοθι» για την κυβέρνηση τη συνεχή επίκληση των κερδοσκόπων και υπογραμμίζει ότι αν η κυβέρνηση είχε πάρει τα μέτρα από την αρχή δεν θα μας είχε φορτώσει με πάνω από 2 δισ. ευρώ επιπλέον κόστος. «Ας μέμφεται τον εαυτό του ο κ. Παπανδρέου ο οποίος είναι τελείως άσχετος», λέει χαρακτηριστικά. Η πρότασή του; Να συσταθεί μία κυβέρνηση εκ προσωπικοτήτων με βάση το άρθρο 48 του Συντάγματος γιατί μόνον έτσι, κατά την άποψή του θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα, και να επαναδιαπραγματευθεί το χρέος των 72 δισ. δολαρίων για 15 με 20 χρόνια με 5% ετησίως.   Η συνέντευξη * Κύριε Κόλμερ, να ξεκινήσουμε από το βασικό ερώτημα: πιστεύετε ότι υπάρχει περίπτωση ο Γιώργος Παπανδρέου να μας πει αυτό που είχε πει κάποτε ο Χαρίλαος Τρικούπης «δυστυχώς επτωχεύσαμεν»; - Έχουμε προ πολλού πτωχεύσει διότι τόσο το χρέος όσο και το έλλειμμα είναι αδιατήρητα και συνεπώς δεν έχει σημασία τι θα πει ο κ. Παπανδρέου ή το τι είπε ο Τρικούπης. Σημασία έχει η πραγματική κατάσταση. * Έχετε γράψει και ένα βιβλίο σχετικά με το θέμα... - Πράγματι έχω γράψει πρόσφατα ένα βιβλίο «Η έξοδος από την κρίση» στις εκδόσεις «Λιβάνη» που προτείνω ορισμένα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν το ταχύτερο δυνατόν για να μπορέσει η ελληνική οικονομία να σταθεί στα πόδια. Διότι το μέγα πρόβλημα που δημιουργείται αυτή τη στιγμή είναι ότι μπαίνουμε σε φάση παρατεταμένης ύφεσης. ΣΩΣΤΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ, ΛΕΙΠΕΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ * Όσον αφορά στα μέτρα που εξήγγειλε προχθές διά του διαγγέλματος ο πρωθυπουργός πώς τα βλέπετε και αν νομίζετε ότι μπορούν να αποδώσουν; -Τα μέτρα αυτά είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Εκείνο όμως το οποίο λείπει είναι η εφαρμογή τους. Και η εφαρμογή τους είναι συνάρτηση δύο παραγόντων. Ο ένας παράγων είναι αν υπάρχει κρατική μηχανή που μπορεί να τα εφαρμόσει, και κει επιτρέψτε μου να έχω μερικές αμφιβολίες, τουλάχιστον όσον αφορά στη φορολογική μηχανή. Η δεύτερη παράμετρος είναι ο χρόνος. Σε πόσο χρόνο αυτά τα μέτρα μπορούν να αποδώσουν; Αν τα είχαμε λάβει προ 15ετίας οπωσδήποτε θα ήταν αποτελεσματικά και θα φέρνανε ισορροπία στην οικονομία. Τώρα ζητάνε να μειωθεί το έλλειμμα μέχρι το 2012 στο 3%. Αυτό το θεωρώ τελείως ανέφικτο με τα μέτρα που έχουν πάρει και πολύ φοβούμαι, ότι σύντομα τον Μάιο η τον Ιούνιο θα αναγκαστούν να πάρουν άλλη μία δόση μέτρων και συνεχώς θα τρέχουμε πίσω από τη σκιά των μέτρων. * Αυτό τι συνέπειες πιστεύετε ότι θα έχει για τη χώρα και σε κοινωνικό επίπεδο αλλά και σε ό,τι αφορά στη ρευστότητα και τις λοιπές οικονομικές παραμέτρους; - Όσον αφορά στο κοινωνικό επίπεδο οι συνέπειες θα είναι οπωσδήποτε δυσάρεστες. Διότι θα πέσει το εθνικό εισόδημα, θα αυξηθεί η ανεργία και καταλαβαίνετε ότι πολλά στοιχεία της κοινωνίας θα μείνουν ξεσκέπαστα, διότι θα μειωθεί το μήκος του παπλώματος. Στην οικονομία ξέρετε δεν υπάρχουν άλυτα προβλήματα. Στην οικονομία δεν έχεις παρά να ισοσκελίσεις το δεξί σκέλος με το αριστερό, και συνεπώς να οδηγηθείς σε μία πλήρη αποκατάσταση της ισορροπίας. Αλλά το ερώτημα είναι τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στην κοινωνική συνοχή. Και εκεί φοβούμαι ότι προ πολλού έχουμε χάσει την κοινωνική μας συνοχή ιδιαίτερα με την έλευση των δύο εκατομμυρίων αλλοδαπών. Ένα από τα αποτελέσματα βέβαια, διότι «ουδέν κακό αμιγές καλού» θα είναι ότι πολλοί εξ αυτών που έχουν έρθει για να βρουν εδώ το «Ελντοράντο» θα αναγκαστούν να φύγουν και υπ΄ αυτή την έννοια η πίεση των ξένων θα μειωθεί. Αλλά και αυτό θα πάρει χρόνο. Δεν είναι κάτι που θα συμβεί μέσα σε ένα μήνα για να το διαπιστώσουμε. Απλώς η τάση αφίξεων εδώ των ξένων θα αρχίσει να επιβραδύνεται. Το τελικό ερώτημα είναι πού πηγαίνει η χώρα; Γιατί η χώρα από τότε που μπήκε στο ευρώ σιγά-σιγά χάνει την εθνική της ανεξαρτησία. ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ * Πώς το προσδιορίζετε αυτό; - Αν είδατε τελευταία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπαγορεύει την οικονομική πολιτική. Και προηγουμένως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υπαγόρευε και τη νομισματική πολιτική όπως και τώρα βεβαίως. Μετά από λίγο θα εγκατασταθεί εδώ κάποιος γκαουλάιτερ στο υπουργείο Οικονομικών και θα επιβάλει ακόμη και τον τρόπο με τον οποίο θα κινούμεθα. * Αυτό το λέτε ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι σήμερα διερχόμεθα μία περίοδο οικονομικής κρίσης. Είναι μία πρακτική. - Ναι αλλά θα μπορούσαμε ωραιότατα όλα αυτά τα μέτρα που τώρα μας τα επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι να τα έχουμε πάρει μόνοι μας. Δεν χρειαζόταν να φθάσουμε στο χείλος του γκρεμού για να μας δώσουν το αλεξίπτωτο να πέσουμε. * Άρα είναι μία συνολική ευθύνη και των προηγούμενων κυβερνήσεων οι οποίες ολιγώρησαν. - Όλων των κυβερνήσεων μετά τη μεταπολίτευση, όχι απλώς ολιγώρησαν, δανείστηκαν χρόνο από τις επόμενες γενεές και φόρτωσαν τα ελλείμματα στις επόμενες γενεές οι οποίες αντιμετωπίζουν σήμερα και το φάσμα της ανεργίας. * Σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας το οποίο το ενέκριναν, αλλά είμαστε υπό πολύ σφιχτή επιτήρηση και είναι σε συνάρτηση με τα μέτρα που λαμβάνει η Κυβέρνηση, πιστεύετε ότι θα μπορέσει να το διατηρήσει και να το εφαρμόσει στο πλαίσιο της 3ετίας που μας «διέταξαν» να το κάνουμε; - Σας είπα, μας λείπει ο χρόνος πλέον. Φοβούμαι ότι ο χρόνος δεν επαρκεί για την εφαρμογή αυτού του προγράμματος και συντόμως θα αναγκαστούν να λάβουν και άλλα μέτρα. * Κατά συνέπεια πώς βλέπετε το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και της Ελλάδας κατ΄ επέκταση; - Είναι αδιέξοδο το σύστημα. Και είναι αδιέξοδο γιατί το εθνικό εισόδημα συνεχώς θα μειώνεται. Άρα ο παρονομαστής των δύο αναλογιών χρέους και ελλείμματος συνεχώς θα μειώνεται, άρα η αναλογία του κλάσματος θα αυξάνει. Και, ενώ θα προσπαθούμε να μαζέψουμε το έλλειμμα και το χρέος ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος θα αυξάνει διότι ο παρονομαστής θα μειώνεται. Είναι απλή αριθμητική δηλαδή. Φοβούμαι ότι θα μπούμε σε μία μακρά περίοδο υφέσεως με αποτέλεσμα το πρόβλημα από την οικονομία να μετατεθεί στην κοινωνία, διότι θα αυξηθεί η ανεργία πάνω από 20%. Δεν ξέρω αν αντέχει η ελληνική κοινωνία ένας στους πέντε να είναι άνεργος και πώς θα συντηρηθούν αυτοί οι άνθρωποι; Το αποτέλεσμα θα είναι πολιτική αναταραχή και ίσως να δούμε και πράγματα τα οποία ούτε τα φανταζόμαστε υπό τις σημερινές συνθήκες του κοινοβουλευτισμού. * Τι εννοείτε; Γιατί αυτό που λέτε έχει ενδιαφέρον. - Εννοώ ότι η μεταπολίτευση έχει εξαντλήσει τη νοοτροπία της και ότι πολύ σύντομα θα ανακαλύψουμε ότι οι 300 βουλευτές δεν είναι τίποτε άλλο παρά 300 χαραμοφάηδες οι οποίοι το μόνο πράγμα με το οποίο ασχολούνται είναι πώς θα μπορέσουν να ξαναεκλεγούν και πώς θα μπορέσουν να βάλουν την οικογένειά τους να εισέρχεται στην πολιτική ζωή με μηδέν κεφάλαιο και να εξέρχονται τα μέλη της ως μεγαλοσχήμονες. * Ναι αλλά τι εναλλακτική υπάρχει στο πλαίσιο ενός δημοκρατικού πολιτεύματος; -Δεν ξέρω τι δυνάμεις θα δημιουργηθούν. Η διαπίστωση όμως είναι ότι η παρούσα πολιτική οργάνωση έχει αποτύχει γιατί έχει οδηγήσει τη χώρα σε χρεοκοπία. * Το βλέπετε πιθανόν να προκύψει μία κυβέρνηση συνεργασίας; - Στην Ελλάδα δεν έχουμε μάθει να συνεργαζόμαστε και δεν πιστεύω ότι θα το μάθουμε μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Μάλλον θα επιβληθούν άλλες λύσεις, ίσως μίας κυβέρνησης εκ προσωπικοτήτων και πάντως το Κοινοβούλιο θα εξασθενήσει πάρα πολύ στο μέλλον. Δεν θα μπορεί να αποφασίζει για τα πάντα ακόμη και να μεταβάλλεται σε μία λίμνη Σιλωάμ μέσα στην οποία θα πνίγονται όλα αυτά τα σκάνδαλα από τα οποία υποφέρουμε όλο αυτό το διάστημα. ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ * Αυτό το «μέλλον» πόσο μακριά το τοποθετείτε; - Είναι συνάρτηση του «πότε» η ελληνική κοινωνία θα αρχίσει να ασκεί τα αντανακλαστικά της έναντι της οικονομικής καχεξίας. Ήδη βλέπετε τέτοια σημάδια. Αν δείτε πόσο έχει αυξηθεί η εγκληματικότητα και πόσο δυσφορεί ο μέσος Έλληνας για την παρουσία των 2 εκ. αλλοδαπών δεν αποκλείεται πολύ σύντομα να δούμε κοινωνικές εκρήξεις. Και βλέπω ότι πολλές φορές οι πολίτες παίρνουν τον νόμο στα χέρια τους. Αν αυτό διευρυνθεί φοβάμαι ότι θα έχουμε πολύ δυσάρεστες καταστάσεις. * Υπάρχει ένα ζήτημα τώρα με το θέμα της ιθαγένειας για το οποίο γίνεται πολύς λόγος. - Ναι διότι συγχέουν την έννοια της ιθαγένειας με την έννοια της υπηκοότητας. Θέλουν να δώσουν υπηκοότητα αλλά δυστυχώς δίνουν ιθαγένεια. Και κει κάνουν μια παραβίαση της λογικής και της ιστορίας. * Αντιλαμβάνομαι ότι είστε «κατά». - Είμαι κατά όλων αυτών των ενεργειών αυτής της κυβέρνησης η οποία έχει έρθει εδώ για να επιβάλει αποφάσεις μη κυβερνητικών οργανώσεων και για τον «Καλλικράτη» και για το νόμο περί ιθαγένειας αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει το οικονομικό πρόβλημα. Είναι σε τελείως λανθασμένη πορεία. Δ.Ν.Τ. ΚΑΙ ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩ - Το θεωρείτε πιθανόν να έχουμε παρέμβαση του Νομισματικού Ταμείου ή να βγούμε από τη ζώνη του ευρώ; - Αυτές είναι αποφάσεις στις οποίες δυστυχώς οδηγούμεθα πάντοτε οπισθοβαρώς και όχι εμπροσθοβαρώς. Δεν παίρνουμε την απόφαση εμείς μας την επιβάλλουν άλλοι. Ήδη γίνεται μια εκτεταμένη συζήτηση στον διεθνή Τύπο ότι πρέπει να αναλάβει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τη διαχείριση της ελληνικής οικονομίας. Αν αυτό συμβεί το επόμενο βήμα είναι αναπόφευκτο. Δηλαδή η έξοδός μας από το ευρώ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι και προς τη λανθασμένη κατεύθυνση. Το θέμα είναι με τι μέτρα θα συνοδευτεί. Διότι η πιθανή έξοδός μας από το ευρώ προϋποθέτει και τη δημιουργία μίας νέας δραχμής. Οπότε τίθενται ορισμένα βασικά «υπαρξιακά» προβλήματα, όπως είναι: σε τι ισοτιμία θα βγούμε από το ευρώ; * Και από ό,τι βλέπω δεν το θεωρείτε και απίθανο να βγούμε από το ευρώ. Άλλωστε η Ντόιτσε Μπανκ μας το είπε ξεκάθαρα ότι έχουμε χρεοκοπήσει. - Κοιτάξτε εδώ παίζεται και ένα διεθνές παιχνίδι. Οι αγγλοσάξονες με αφετηρία την Ελλάδα ως «μαύρο πρόβατο» βάλουν κατά του ευρώ γιατί το ευρώ τους έχει ενοχλήσει. Αλλά ανεξαρτήτως αυτού εμείς πρέπει να δούμε: «Με το να υιοθετήσουμε το ευρώ λύσαμε τα προβλήματα, μας ή δημιουργήσαμε καινούργια και χειρότερα; Φοβούμαι ότι το ευρώ ήταν μία πολύ εσφαλμένη επιλογή για την Ελλάδα. Δεν ήμασταν προετοιμασμένοι να δεχθούμε ένα τέτοιο βαρύ νόμισμα. Έπρεπε να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία στην οικονομική μας πολιτική. Και κυρίως δεν είμαστε έτοιμοι για την πλήρη απελευθέρωση του πιστώσεων και την πλήρη δυνατότητα του μέσου Έλληνα να αποκτά πλαστικό χρήμα, επιταγές και όλα αυτά τα οποία βλέπετε ότι σήμερα έχουν οδηγήσει τα νοικοκυριά σε αδιέξοδα. * Φαντάζομαι ότι και το γεγονός ότι μπήκαμε με μία ονομαστική σύγκλιση και όχι πραγματική έπαιξε τον ρόλο του στις συνέπειες που ακολούθησαν. - Βεβαίως. Το είδατε αυτό επίσης και στην αλλοίωση των στατιστικών στοιχείων. Αυτό που δεν ομολογούν, ενώ είναι πασιφανές στον μέσο Έλληνα, είναι ότι δεν αλλοίωσαν μόνο τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών ή του ξένου δανεισμού, αλλοίωσαν τα στοιχεία του πληθωρισμού. Εμφανίζαμε όλο αυτό το διάστημα δήθεν χαμηλό πληθωρισμό ενώ ο πληθωρισμός του ευρώ κάλπαζε. Και κάλπαζε διότι αυξήθηκε σημαντικά η πιστοδότηση της οικονομίας μέσω του τραπεζικού συστήματος που δανειζόταν στο εξωτερικό. ΑΣΧΕΤΟΣ Ο ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, ΣΕ ΡΟΛΟ ΑΜΛΕΤ Ο ΣΑΜΑΡΑΣ * Αυτό το περί «κερδοσκόπων» το οποίο συχνά επικαλείται ο πρωθυπουργός ότι μπαίνουμε σε ένα παιχνίδι και προσπαθούν να μας εκμεταλλευτούν πόση βάση αλήθειας έχει με την έννοια ότι μπορεί να αποτελεί και ένα «άλλοθι» για την κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσει σε κάποιες αποφάσεις; - Το είπατε ότι είναι «άλλοθι». Εάν ο κ. Παπανδρέου πράγματι ενδιαφέρεται να μην πέσουμε στα δόκανα των κερδοσκόπων όφειλε αυτά τα μέτρα που παίρνουμε τώρα οπισθοβαρώς να τα έχει πάρει από την πρώτη στιγμή. Οπότε οι κερδοσκόποι δεν θα είχαν λόγο να αμφισβητούν την αξιοπιστία του προγράμματος. Μας έχει φορτώσει ο κ. Παπανδρέου πάνω από 2 δισ. ευρώ επιπλέον κόστος αξιοποιήσεως του προγράμματός του. Αν τα είχε πάρει αυτά τα μέτρα από την πρώτη στιγμή δεν βλέπω οι κερδοσκόποι γιατί να έχουν κερδίσει αυτά τα 2 δισ. Ας μέμφεται εαυτόν ο κ. Παπανδρέου ο οποίος φαίνεται ότι είναι τελείως άσχετος προς το θέμα. * Τη στάση της Νέας Δημοκρατίας σε όλο αυτό πώς τη βλέπετε; - Η Νέα Δημοκρατία δεν έχει ακόμη διευκρινίσει αν έχει αναλάβει τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης η όχι. Αμφιταλαντεύεται. Είναι μέρος της κυβέρνησης ή δεν είναι; Θα συμφωνήσει στην οικονομική πολιτική ή θα διαφωνήσει; Ο κ. Σαμαράς μου θυμίζει λίγο τον Άμλετ που λέει «να ζει κανείς ή να μη ζει;» * Εκτιμάτε ότι έτσι όπως έχει η παρούσα κατάσταση είναι μακριά ο χρόνος των επόμενων εθνικών εκλογών; - Εκλογές είχαμε πρόσφατα και δεν απεδείχθη τίποτα. Το μεν ΠΑΣΟΚ πήρε τις ίδιες ψήφους που είχε πάρει και στο παρελθόν και όμως κέρδισε 160 έδρες η ΝΔ έχασε 1 εκ. ψήφους, έχασε δηλαδή τα αυγά και τα πασχάλια και το αποτέλεσμα είναι ότι βρισκόμαστε πάλι στο ίδιο αδιέξοδο. Δεν αποτελούν οι εκλογές πλέον λύση. Οι λύσεις πρέπει να είναι μετεκλογικές. Θα πρέπει να αναζητήσουμε άλλους τρόπους διαχειρίσεως του πολιτικού μας προβλήματος, από πιο υπεύθυνους ανθρώπους και από ανθρώπους που δεν έχουν μεταβάλει την πολιτική σε επάγγελμα. * Συνεπώς επανερχόμαστε σε αυτό που είπατε πριν. Σε μία κυβέρνηση εκ προσωπικοτήτων στο πλαίσιο διακομματικής συνεργασία ώστε να αντιμετωπιστεί το δημοσιονομικό πρόβλημα. - Μάλιστα, άλλωστε το προβλέπει και το Σύνταγμα στο άρθρο 48 περί εκτάκτου ανάγκης επιβάλλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναλάβει τέτοιες πρωτοβουλίες. Θα μπορούσε να καλέσει το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών και να πει «κύριοι εδώ βρισκόμαστε προ χρεοκοπίας. Πρέπει να αναλάβουμε πραγματικά μέτρα εξυγιάνσεως τα οποία δεν τα βλέπουμε γιατί όλοι εσείς βλέπετε το πολιτικό κόστος και δεν βλέπετε την πολιτική ωφέλεια. Άρα φύγετε, αφήστε το Κοινοβούλιο να αδρανήσει για ένα διάστημα και να κυβερνήσουμε με Προεδρικά διατάγματα, όπως άλλωστε συνέβη και κατά τη διάρκεια της τελευταίας διακυβέρνησης της ΝΔ. Τον τελευταίο ενάμιση μήνα η χώρα κυβερνήθηκε με Προεδρικά διατάγματα. Γιατί να μην κυβερνηθεί και για ενάμιση χρόνο ή δύο; * Ναι αλλά αυτό δεν συνιστά κατά μία έννοια κατάλυση του πολιτεύματος όταν η Βουλή τίθεται εκτός λειτουργίας; - Σας παρακαλώ, καθόλου! Το άρθρο 48 του Συντάγματος περί εκτάκτου ανάγκης προβλέπει ακριβώς τι πρέπει να γίνει. Δεν καταργείται το Κοινοβούλιο. Το Κοινοβούλιο θα πάρει την απόφαση να συστήσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη σύσταση μίας κυβέρνησης εκ προσωπικοτήτων η οποία θα κυβερνά με προεδρικά διατάγματα, τα οποία εντός 15 ημερών, νομίζω λέει το Σύνταγμα, θα γίνονται αποδεκτά από τη Βουλή. Διαφορετικά δεν λύνεται το πρόβλημα. Έτσι θα μπορούσαμε να μπούμε σε έναν κύκλο ανάπτυξης για να εξυπηρετήσουμε το κατά τα άλλα, αδιατήρητο δημόσιο χρέος. Γιατί μία τέτοια κυβέρνηση θα είχε το κύρος να βγει και να πει στους δανειστές μας ότι αδυνατούμε αυτή τη στιγμή να σας δώσουμε τα 72 δισ. δολάρια που σας οφείλουμε και θα ζητούσε αναδιαπραγμάτευση, μέσα σε χρόνο 15-20 ετών με 5% ετησίως. Το έκανε η Ισλανδία πρόσφατα και το πέτυχε. Γιατί να μην το πετύχουμε και μείς. Εμείς πρέπει να κάνουμε χρήση της εθνικής μας οικονομικής ανεξαρτησίας. Να πάρουμε μόνοι μας τα μέτρα να μην μας τα επιβάλουν. Γιατί όταν τα επιβάλλουν θέλουν και πολιτικά ανταλλάγματα. * Όταν λέτε «πολιτικά ανταλλάγματα» τι εννοείτε; - Φοβούμαι ότι πίσω από όλα αυτά τα μέτρα του κ. Τρισέ και του κ. Μπαρόζο κρύβονται και μερικοί εκβιασμοί για τα εθνικά μας ζητήματα. Ολα αυτά ήρτηνται όπως λένε στη νομική γλώσσα, και προφανώς ασκούνται πιέσεις στον κ. Παπανδρέου για να τα λύσει κατά πως αντιλαμβάνονται τη λύση οι ξένοι και όχι οι Έλληνες.